01 Club, kerk en werk

Als kinderen uit het Philipsdorp in de zestiger jaren met hun ouders naar de ‘stad’ gingen, bedoelde men doorgaans daarmee dat men ‘naar de winkels ging’. De term ‘stad’ had in de hoofden en harten veel minder de betekenis van ‘het bestuurlijke centrum’ van de annexatiegemeente Eindhoven die in 1920 was ontstaan, door de samenvoeging met de dorpen Strijp, Stratum, Gestel, Woensel en Tongelre.

Ook in die stad zelf, meer in het bijzonder het centrum van ‘Oud Eindhoven’, heerste nog altijd die wat dorpse, kneuterige, gemoedelijke sfeer. Ondanks het feit dat Eindhoven al eeuwen daarvoor in 1232 stadrechten had gekregen, was Oud Eindhoven eerder een dorp tussen die andere dorpen. En voor elk dorp, en dus ook voor Oud Eindhoven, gold dat de hechte gemeenschappen zich vooral op hun ‘eigen’ dorpsgenoten richtten. Voor de ‘Binnenstadters’ lag dat niet anders. Ze vonden elkaar binnen hun eigen gemeenschap vooral in club, kerk en werk.

Eindhoven mapVoor de ambitieuze bestuurders van de Gemeente Eindhoven lag de oriëntatie duidelijk anders. De economische groei en bloei – mede veroorzaakt door de enorme expansie van de N.V. Philips Gloeilampenfabrieken – zorgde voor een massieve bouwontwikkeling in en rond Eindhoven. Wederopbouw en de stadsontwikkeling lieten vele, vele nieuwe woonwijken ontstaan, vooral in Woensel. Het deed ook in hoog tempo nieuwe voorzieningen ontstaan. Een Technische Hogeschool (nu Technische Universiteit), een van de eerste filialen van de Koninklijke Bijenkorf, een nieuwe Stadsschouwburg en het Evoluon waren daar voorbeelden van. De groei deed een stad ontstaan, die een plaats van betekenis opeiste in Nederland. Eindhoven als ‘vijfde stad’ was meer dan een loze reclameleus. Het hielp de stad en haar bewoners aan een nieuwe identiteit. Ook gaf het een cesuur van onomkeerbare veranderingen.

Hoewel in de binnenstad nog veel bewoners (veelal winkeleigenaren) boven de winkels woonden, was de trek naar buiten op gang gekomen. Het was een tijd van nieuwe rijkdom, met steeds meer mogelijkheden, die mensen een positief gevoel gaven van vooruit kijken en toekomstplannen maken. Ook de tijd dat steeds meer mensen zich een eigen auto konden permitteren.

Maar cultureel bleven de mensen nog lang hangen in hun oude vertrouwde gewoontes en gebruiken. Het was nog de tijd dat ouders de kaders bepaalden voor kinderen. Met wie mochten ze spelen, welke hobby’s gestimuleerd werden, welke sportclub het werd enzovoort? Een tijd dat het nog gebruik was dat de opgroeiende jeugd zich vermaakte op plaatsen waar hun ouders dat deden, met name bij de jaarlijkse terugkerende festiviteiten.

Maar zekerheden, werden steeds minder zeker. Kranten, radio en televisie stelden steeds meer informatie beschikbaar van ‘ver weg’ buiten Eindhoven en omstreken. Daarmee werden alternatieve ideeën en mogelijkheden zichtbaar, en juist die ontwikkelingen vormden de voedingsbodem voor de generatiekloof tussen de generaties, en de daaropvolgende ‘revolutie van de jaren zestig’. Ook de jeugd van de Eindhovense binnenstad werd beïnvloed door de tijdgeest. Misschien logisch, want er waren in die tijd - om een voorbeeld te noemen - volstrekt geen uitgaans-gelegenheden voor de opgroeiende jeugd. Dansen deed je op feestjes waar je ouders ook kwamen, of bij een van de Eindhovense dansscholen ‘Van Vuuren’ in de Tramstraat of ‘Gerard Need’ in de Mauritsstraat. Leren dansen werd daarbij meestal door de ouders verplicht gesteld.

In Eindhoven zag je jongeren die zich toch nog altijd conformeerden aan hun ouders, hoewel zij zich wel steeds meer gingen afzetten, maar dan op een creatieve ludieke manier. Daarbij moesten vooral de sterk ontwikkelde tradities, gebruiken en vooral een overdreven deftig protocol het ontgelden. De eerste leden van carnavalsvereniging d’Haone waren ‘babyboomers’ pur sang, opgegroeid in de naoorlogse jaren van turbulente veranderingen. Afzonderlijk en met elkaar waren ze voortdurend op zoek naar een eigen identiteit, die ze uiteindelijk vonden in hun ‘eigen clubje’, dat clubgevoel; ergens bij te willen horen.

 

<< eerste artikel < vorige artikel volgende artikel > laatste artikel >>
Lees 69872 keer Laatst aangepast op maandag, 06 juni 2022 23:01